دكتر اكبر زمانيان رئيس پرديس پايين‌دستي پژوهشگاه در گفتگو اختصاصي با واحد روابط‌عمومي به پروژه ادورانت كه چندي پيش به كارفرمايي شركت ملي گاز ايران انجام شده است اشاره كرد و گفت: كشور‌هايي كه گاز را به عنوان يكي از حامل‌هاي انرژي در سبد انرژري خود دارند و از خط لوله گاز بهره‌مند هستند به طور حتم از ماده ادورانت نيز استفاده مي‌كنند.
وي ادامه داد: ماده ادورانت همواره با هدف بودار كردن گاز طبيعي به گاز اضافه مي‌شود تا در زمان نشتي گاز در خط لوله، مصرف كننده را از نشتي گاز مطلع سازد تا بتواند اقدامات مناسبي را جهت رفع نشتی و جلوگیری از بروز فاجعه انجام دهد.
رئيس پرديس پايين‌دستي در همين راستا تصريح كرد: از آن‌جا كه كشور ما نيز از خط لوله سراسري گاز علاوه بر مصارف شهری در صنايع پتروشيمي، نيرو‌گاه‌ها و پالايشگاه‌ها بهره‌مند است، استفاده از ماده ادورانت امري ضروري است.
ايشان با بيان اين‌كه تا قبل از دستيابي به دانش فني توليد ماده ادورانت در ايران، توليد اين ماده صرفاً توسط دو كشور اروپايي صورت مي‌گرفت تصريح كرد: با توجه به نبود دانش فني اين ماده در داخل كشور، تامين ماده ادورانت براي خط لوله گاز از اين دو كشور اروپايي انجام مي‌شد كه هزينه‌هاي بسيار بالايي را براي كشور به همراه داشت.
تامين دانش فني ادورانت توسط محققان پژوهشگاه صنعت نفت
وي به روش‌هاي دستيابي به ماده ادورانت نيز اشاره كرد و گفت: در كشور‌هاي اروپايي اين ماده از طريق سنتز بدست مي‌آيد ولي در روش دوم كه ما نيز از آن بهره‌مند شديم، ماده ادورانت از ميعانات گازي توليد جدا می‌شود و بر همين اساس اين پروژه توسط شركت ملي گاز ايران تعريف شد و پژوهشگاه نيز به عنوان لايسنسور( تامين كننده دانش فني) و طراح کارخانه انتخاب گرديد.
ايشان با تاكيد بر اين‌كه كشور روسيه پيش از ايران از روش جداسازي ادورانت از ميعانات براي توليد ماده ادورانت استفاده كرده است، ادامه داد: با توجه به آن‌كه در كشور ميعانات بسياري وجود دارد استفاده از روش دوم به طور حتم روش مناسب‌تري مي‌باشد و از سوي ديگر اين روش از صرفه اقتصادي بيشتري نيز برخوردار است و اين عوامل منجر به انتخاب اين روش شد.
وي ادامه داد: بسته طراحي اين پروژه توسط پژوهشگاه صنعت نفت انجام شد و به شركت گاز تحويل داده شد و در نهايت ساخت اين واحد توسط شركت جهان پارس و تحت نظارت و لايسنس پژوهشگاه صورت گرفت و در تابستان سال 97 واحد ادورانت در منطقه عسلويه با نظارت و راهبری پژوهشگاه راه‌اندازي شد.
زمانيان با بيان اين‌كه ظرفیتي معادل 800 تن در سال براي اين واحد در نظر گرفته شد بود، تصريح كرد: متاسفانه به دليل كمبود مركاپتان‌هاي موجود در خوراك مورد نظر و همچنين نواقص موجود در برخي از تجهیزات ساخته شده، اين واحد با ظرفيت 650 تن در سال در پالايشگاه اول راه‌اندازي شد و پژوهشگاه در تمام مراحلِ بررسي خوراك ، رفع مشكلات و راه‌اندازي واحد در كنار كارفرما و بهره‌بردار بوده است.
توسعه همكاري‌هاي پژوهشگاه صنعت نفت و شركت ملي گاز ايران
وي توسعه صنايع و افزايش مصرف گاز در کشور را از عوامل نياز بيشتر به ماده ادورانت دانست و تصريح كرد: با توجه به بررسي‌هاي انجام شده مشخص شد كه نياز كشور به ماده ادورانت در حال حاضر 1200 تن در سال است ولي پيش بيني‌مي‌شود كه با راه‌اندازي واحد‌هاي مختلف در منطقه عسلويه این نیاز به 1600 تن نيز افزايش يابد بر همين اساس با توجه به رصد واحد‌هاي در حال راه‌اندازي و همچنين امكان‌سنجي‌هاي مورد نظر و موضوع صادرات، تصميم بر آن شد كه راه‌اندازي واحدي با ظرفيت 2500 تن در سال را در دستور كار قرار دهيم.
ايشان به گسترش همكاري‌هاي دوجانبه پژوهشگاه و شركت ملي گاز اشاره كرد و افزود: ظرفيت 650 تن توليد ماده ادورانت در سال نمي‌تواند نياز كشور را برآورده سازد از اين رو در سال‌هاي اخير براي رفع اين مشكل پروژه‌اي به كارفرمايي شركت ملي گاز تصويب شده است و قرار است كه پژوهشگاه صنعت نفت براساس دانش فنی و طراحی خود ظرفیت واحد فعلی را تا 2500 تن در سال افزایش دهد.
وي به فعاليت‌هاي پژوهشگاه در عملياتي شدن واحد ادورانت با 2500 تن در سال اشاره كرد و گفت: مطالعات جامع، طراحي واحد، مطالعات زيست محيطي، تهيه اسناد مناقصه و بررسي‌هاي يوتيليتي از موضوعاتي است كه قرار است در اين پروژه از سوي پژوهشگاه صنعت نفت دنبال شود.
راه‌اندازي واحد ادورانت با استفاده از مركاپتان‌هاي مفيد در پالايشگاه سوم پارس جنوبي
زمانيان بر ضرورت افزايش توليد ادورانت در كشور تاكيد داشت: باتوجه به نياز كشور به ماده بودار كننده گاز طبيعي جهت تزريق به شبكه گازرساني كشور و ميزان توليد آن در واحد ادورانت پالايشگاه اول و همچنين وجود مركاپتان در ميعانات گازي پالايشگاه سوم پارس جنوبي، تغيير خوراك واحد ادورانت از پالايشگاه اول به سوم امري ضروري مي‌باشد از اين رو بر آن شديم تا واحد جديدي طراحی و ساخته شود که در آن علاوه بر تغییر خوراک، نسبت به تغلیظ آن جهت استحصال ادورانت بیشتر، اقدام شود.
ايشان تصريح كرد: بر همين اساس با هدف افزايش بازدهي و افزايش توليد ادورانت، هم‌اكنون تغليظ مركاپتان‌هاي مفيد در ميعانات گازي پالايشگاه سوم در برنامه قرار گرفته است.
وي با بيان اين‌كه مراحل طراحي و تهيه اسناد مناقصه براي راه‌اندازي اين واحد 14 ماه است، ادامه داد: با توجه به قراردادي كه ميان پژوهشگاه صنعت نفت و شركت ملي گاز منعقد شده است قرار است با طراحی و احداث واحد تغلیظ خوراک و همچنین ایجاد تغییرات لازم در واحد موجود، ظرفیت تولید ادورانت به 2500 تن در سال افزایش یابد كه با راه‌اندازي اين واحد رفع وابستگي به واردات اتفاق افتاده و از طرفي اين امر باعث مي‌شود كه از خروج ارز نيز جلوگيري شود و به طور حتم اين پروژه مي‌تواند صرفه اقتصادي بالايي را براي كشور به همراه داشته باشد.
