رئیس پژوهشگاه صنعت نفت گفت: تحول در نظام حکمرانی پژوهشگاه صنعت نفت، در زمره پروژههای اولویت دار و در دست اجراست که عمدتا همزمان با آغاز به کار دولت سیزدهم به روند پیشرفت ورود کرده است.
جعفر توفیقی در گفت و گوی اختصاصی با خبرنگار شرکت ملی نفت ایران ضمن اشاره به این مطلب افزود: نظام حکمرانی در هر سازمان، به طور مستقیم بر کیفیت و کمیت دستاوردها و اثربخشی آن سازمان در صنعت، تحول و پیشرفت آن بسیار تاثیر گذار است.
پروژه بازنگری در مدل کسب و کار
توفیقی در تشریح پروژههای مختلف در زمینه تحول در نظام حکمرانی، عنوان کرد: برای سازمانهای پژوهش و فناوری مانند پژوهشگاه صنعت نفت، رقابت در بازار تکنولوژی و مدل کسب و کار از اهمیت ویژهای برخوردار است؛ بدین معنا که تمام ابعاد مدل از جمله شناسایی نیازهای صنعت از ابتدای شناخت مسئله تا حل مشکل و ارایه راهحل و همراهی نزدیک، اثبات فناوری در صنعت و در نهایت معرفی روشهای تجاری سازی به طور دقیق مورد مشاهده و بازنگری قرار می گیرد.
طرح بلوغ مدیریت پروژه/ بهینه سازی چرخه عمر سازمان
توفیقی با بیان این که پژوهشگاه یک سازمان پروژه محور است، گفت: در حال حاضر بالغ بر 300 پروژه صنعتی در دست پژوهشگاه است بنابراین بازنگری و بهبود مدیریت پروژه از عوامل مهم به شمار می رود.
وی همچنین با تاکید بر ضرورت بهینه سازی چرخه عمر سازمان، عنوان کرد: سازمان به طور معمول پس از پشت سر گذاشتن یک دوره رشد و بلوغ، وارد دورهای می شوند که طی آن کاهش رشد و از دست دادن بازار را تجربه میکنند و اگر هوشمندانه با این چالش مواجه نشوند عملا از رقابت در بازار فناوری حذف می شوند. برای شفافیت هر چه بیشتر میتوان “تحول دیجیتال” را در نظر گرفت؛ به عنوان مثال اگر سازمان ما نتواند خود را با تحولات عصر دیجیتال همگام و هماهنگ کند، در حالی که در دنیای امروز بسیاری از پروژههای نفت و گاز در حال حرکت به سوی استفاده از فناوری های دیجیتال هستند، از بازار جا خواهد ماند پس خلق شایستگی در سازمان برای تناسب بخشیدن آن با تحولات و فناوریهای نوظهور و در نهایت جلوگیری از میرایی و افزایش چرخه عمر سازمان در بازارهای رقابتی جهانی بسیار ضروری است.
ارتباط با صنعت و تامین نیازهای فناورانه
رئیس پژوهشگاه صنعت نفت با بیان این که ماموریت اصلی این سازمان ایجاد ارتباط و تامین نیازهای فناورانه صنعت است، تصریح کرد: گام اول در عرصه ارتباط سازی و تامین، شناسایی نیاز و در وهلهای فراتر، نیازآفرینی است؛ بدین معنا که تنها شناسایی نیاز کافی نیست و ممکن است صنعت بنا بر درگیریهای روزمره از فناوریهای نوظهور غافل شود که این امر میتواند بسیار آسیب زننده باشد و صنعت را از تحول باز دارد و از گود رقابت خارج کند.
وی با اشاره به اینکه پژوهشگاه صنعت نفت می بایست برای نیازآفرینی به عنوان شریک استراتژیک در کنار صنعت قرار گیرد، عنوان کرد: ما منتظر نمیمانیم تا صنعت با مشکل مواجه شود و بعد از آن به ما مراجعه کند؛ بلکه اکنون در بخشهای مختلفی از صنعت حضور داریم و با برگزاری جلسات و تحلیل فناوری، رفتار آن صنعت را مورد مطالعه قرار میدهیم تا به این تشخیص برسیم که ممکن است در آینده نزدیک با چه چالشهایی در حوزه فناوری دست به گریبان باشد و یا از سوی دیگر فناوری های نوظهور را به آن معرفی کنیم.
توفیقی در خصوص فعالیتها و اقدامات انجام شده در بحث ازدیاد برداشت از میادین نفتی، توضیح داد: اکنون در کنار شیوه های مرسوم ازدیاد برداشت، اقدام به توسعه یک “نانوسیال” کرده ایم که در اواخر سال گذشته به عنوان یک روش نوآورانه ازدیاد برداشت در مرحله تست قرار گرفت و گفتنی است که فعالیتهای آزمایشگاهی و مطالعات شبیه سازی ما نیز از عملکرد مطلوب این نانوسیال در ازدیاد برداشت حکایت دارد زیرا در مقیاس صنعتی هم در حال تست شدن است.
وی با اشاره به اهمیت طرح احیای چاههای کم بازده برای دولت سیزدهم، افزود: وزارت نفت شرکتهای دانش بنیان را فراخوانده است تا چاههای کم بازده را در اختیارشان قرار دهد و از آنجا که پژوهشگاه صنعت نفت تجربهای وافر در زمینه مطالعات میادین کشور دارد ، بناست محور فعالیت های این شرکتهای دانش بنیان قرار گیرد و اطلاعات و داده های مرتبط را در اختیار آن ها قرار دهد تا بتوانند با حمایتهای شرکت ملی نفت ایران و خود وزارت نفت، در کم ترین زمان ممکن به نتیجه مطلوب برسند چراکه سرمایههای بسیار ارزشمندی در این چاه ها نهفته است.
توفیقی تاکید کرد: به دلیل این که دولت سیزدهم نسبت به بحث حضور استارت آپها و شرکتهای دانش بنیان جدی و مصر است، پژوهشگاه صنعت نفت قصد دارد مرکز نوآوری خود که از دوسال پیش فعال شده است را به منظور حضور استارتاپها و شرکتهای دانش بنیان و نیز همکاری با پارک نوآوری و فناوری صنعت نفت تقویت کرده و عملکرد آن را سرعت ببخشد.
پژوهشگاه صنعت نفت صاحب بهترین زیرساخت های آزمایشگاهی
توفیقی با تاکید بر این که زیرساختهای آزمایشگاهی پژوهشگاه صنعت نفت، از بهترینها و با کیفیت ترینها در نوع خود است، افزود: ما اعلام کردیم که این زیرساخت حرفه ای می تواند به همراه 500 نفر پژوهشگر به عنوان “منتور” (Mentor) در اختیار استارت آپ ها و شرکتهای دانش بنیان قرار گیرد و به بیانی دیگر ما با تمام سرمایه های فیزیکی و انسانی در خدمت ایشان و همچنین پارک نوآوری و فناوری صنعت نفت هستیم به طوری که البته همزمان با این امر، به توسعه مرکز نوآوری هم می پردازیم و در این راستا پیشنهاد دادهایم تا پارک بخشی از طرح های توسعه ای خود را در این مرکز انجام دهد. وی افزود: پژوهشگاه در بحث تامین یکی از نیازهای استراتژیک صنعت یعنی ساخت کاتالیست و مواد شیمیایی بسیار قدرتمند است، اعلام کرده است که میتواند به عنوان هاب کاتالیست برای شرکت های دانش بنیان باشد تا ایشان بتوانند از تجهیزات ما بهره مند شوند.
توفیقی اظهار کرد: سیاست دولت سیزدهم برای سرعت بخشیدن به جریان حمایت حداکثری از حضور و به کارگیری دانش بنیانها ستودنی است و میتوان گفت راه توسعه صنعت نفت نیز میدان دادن به این شرکتها، تشویق آنها، ایجاد انگیزه و حمایت آن ها و همچنین حمایت از صندوق پژوهش و فناوری است.
نقش حیاتی حضور شرکت های دانش بنیان در پژوهشگاه صنعت نفت
توفیقی با اشاره به این که حضور شرکتهای دانش بنیان در پژوهشگاه، به جریان ورود نوآوری کمک شایانی خواهد کرد، گفت: معتقدیم یک سازمان پژوهشی و فناوری با نوآوری زنده است به این معنا که مهم ترین مزیت رقابتی آن نوآوری است؛ با توجه به این که داراییهای پژوهشگاه خود کفایت نمیکند و توان مغزافزاری و فکری آن نیز محدود است، میبایست مانند دیگر سازمانها در دنیا با نوآوری باز (Open Innovation) فعالیت کند و تنها منتظر خلق نوآوری از درون نباشد زیرا فرآیندی زمانبر است.
رئیس پژوهشگاه صنعت نفت با بیان این که مرکز نوآوری پژوهشگاه در ابتدای راه خود قرار دارد و به تازگی فعالیت خود را آغاز کرده است، عنوان کرد: تعدادی از شرکت های دانش بنیان پس از سنجش ایده به لحاظ تناسب آن با نیازهای صنعت و تکراری نبودن، و مورد قبول قرار گرفتن از سوی پژوهشگاه فعالیت خود را در پژوهشگاه آغاز کردهاند که، در حال حاضر 4 پروژه از سوی شرکت های دانش بنیان در این مرکز در دست اجراست.
اجرای طرح میزبانی به منظور تشدید جریان نوآوری
رئیس پژوهشگاه صنعت نفت همچنین از اجرای طرح میزبانی از دانشجویان مقاطع کارشناسی ارشد و دکتری دانشگاهها در ده ماهه اخیر سخن گفت و افزود: در راستای اجرای این طرح بالغ بر 90 دانشجو با ایده های متناسب با نیازهای صنعت نفت و نیز ایده هایی که پژوهشگاه در اختیارشان قرار داده است، برای این امر پذیرش شده اند.
وی ادامه داد: ما نیازهای صنعت نفت را در چند رویدادی که در پژوهشگاه برگزار شده جمع آوری کرده و بر روی سامانهای در وبسایت قرار داده ایم و در حال حاضر دانشگاهها میتوانند به راحتی به این نیازها دسترسی داشته باشند و پس از انتخاب موضوع های مورد نظر، دانشجویان خود را به ما معرفی کنند.
توفیقی با اشاره به این که دانشجویان معرفی شده مورد پشتیبانی قرار خواهند گرفت، از همکاری این دانشجویان تحت نظارت پژوهشگران پژوهشگاه گفت و افزود: دانشجویان برگزیده در آزمایشگاههای پژوهشگاه صنعت نفت با تامین منابع مالی از سوی ما فعالیت خود را آغاز می کنند و نکته قابل تامل این است که ما دانشجو را در پروژه خود رها نکرده و وی را مورد رصد قرار داده و از آزمایشگاه به مرکز نوآوری وصل میکنیم؛ به طوری که دوره هایی تحت عنوان کسب و کار برگزار می کنیم و در کنار فعالیتی که دانشجو برای رساله دانشگاهی خود انجام می دهد، نحوه ورود و عملکرد را در بازار های کسب و کار را هم به او می آموزیم.
وی با بیان این که طرح میزبانی مورد حمایت شرکت ملی نفت ایران است و اخیرا در دستور کار هیات مدیره شرکت ملی نفت نیز قرار گرفته است، اظهار کرد: درخواست کردهایم منابع مالی این طرح را شرکت ملی نفت تامین کند زیرا این طرح کاملا منطبق بر ایدههای وزیر محترم نفت است و درصورتی که شفاف به تشریح این طرح بپردازیم، قطعا ارزشمندی آن عیان خواهد شد؛
وی افزود: یکی از مهم ترین جریانهای نوآوری در دنیا مربوط به جریانهای دانشجویی است و اکنون که دربهای پژوهشگاه به روی صدها دانشجوی دکتری باز است میتوانند روی ایده هایی که صنعت نفت ما دارد تحقیق کنند و هیچ بار هزینه ای را نیز متحمل نشوند و در مرکز نوآوری توسعه و پیشرفت را رقم بزنند.