شرکت های دانش بنیان اقماری رييس پژوهشكده پالايش نفت پژوهشگاه صنعت نفت اظهار داشت:
توجه به تحقيق و توسعه از اركان جلوگيري از خام فروشي محسوب مي‌شود
تحقيق و توسعه ركن اساسي در جلوگيري از خام فروشي در كشور به حساب مي آيند و با توجه به حضور منابع عظيم مواد خام اعم از نفت و گاز و دیگر مواد خام معدنی باید با ایجاد دانش و خلق فناوری در جهت توسعه و ارزش افزوده گام برداشت. یکی از جدیدترین نمونه‌ها وجود معادن قیرهای طبیعی به‌صورت چشمه های جوشان در غرب و جنوب غربي كشور می باشد که به‌صورت خام صادر می شوند.
مهندس علي احسان نظر بيگي، رييس پژوهشكده پالايش نفت پژوهشگاه صنعت نفت، با اشاره به اين‌كه استفاده خام از مواد بدون هيچ گونه ارتقاء كيفي و هم چنين بدون ايجاد فرآيندي در جهت بالابردن ارزش افزوده آن به اصطلاح خام فروشي ناميده مي شود، اظهار داشت: گاهي اوقات خام فروشي ذاتا بد نبوده و حتي بسياري از كشورهاي پيشرفته هم مواد خام مازاد خود را مي‌فروشند، اما آن چيزي كه ناگوار و سخت است، فروش مواد خام و خريد محصولات فرآوری شده از آنها با ارزش افزوده بالا است.
وي در ادامه افزود: مثال عملی كه اكنون در كشور اتفاق مي‌افتد صدور 6 بشكه نفت خام (حدود یک تن) به قيمت حدود 300 دلار در مقابل واردات يك تلفن همراه 50 گرمي با همين ارزش است که مثالی از خام فروشی و اهمیت دانش در ایجاد ارزش افزوده می باشد.
اين مقام مسئول با اشاره به اين‌كه كليه فرآيندها براي ارتقاء كيفيت مواد خام به 5 عامل اساسي نياز دارند گفت: همواره وجود 5 عامل مواد خام، نيروي انساني، بازار، پول و مديريت براي تبديل مواد خام به محصول با ارزش بالاتر ضروري هستند.
وي با اشاره به اين‌كه وجود اين 5 عامل باعث بالفعل شدن پروژه‌ها خواهند شد، بيان داشت: با استفاده از اين عوامل مي‌توان به توليد رسيد و كشور را به شكوفايي رساند. هم اكنون در مسئله مواد هیدروکربونی، فقط نفت و گاز را از زمين استخراج و با يكسري فرآورش‌هاي ابتدايي آن را صادر مي كنيم و اين نمونه بارز خام فروشي است، در حالیکه با فناوری‌های جدید امکان تبدیل گاز به سوخت های مایع وجود دارد.
اين عضو هيئت علمي پژوهشگاه در ادامه درخصوص چالش‌هاي پيش‌روي موضوع خام فروشي تصريح كرد: مهاجرت نيروي انساني كه سال‌ها براي تعليم و تربيت هر يك از آنها در كشور تلاش شده است نيز نوعي خام فروشي به حساب مي‌آيد و بدون اين‌كه هيچ ارزشي در درآمد ملي به واسطه اين فرد ايجاد شود، كشور را ترك مي‌كند واين خود باعث عدم شكوفايي كشور در ابعاد مختلف خواهد شد.
اين مقام مسئول با تاكيد بر لزوم نگاه راهبردي به تحقيق و توسعه در صنعت نفت گفت: اصولا در زمينه‌هاي مختلفي براي وزارت‌خانه‌ها، موسسات و شركت‌هاي زير مجموعه آنها برنامه ريزي‌هاي مختلفي صورت مي‌گيرد منتهي مشكل اساسي در عملياتي شدن اينگونه برنامه ها است.
نظر بيگي تصريح كرد: در برهه‌اي از زمان ساختن پالايشگاه در كشور به نظر غير اقتصادي مي‌آمد و خريد فرآورده‌هايي همچون بنزين و گازوييل با صرفه‌تر بود اما اكنون با توجه به ملاحظات امنيتي و راهبردي لازم است كه اينگونه پالايشگاه‌ها و یا پالایشگاه‌های کوچک با فناوری بومی و با اهداف مشخص توسط بخش خصوصی برای پالایش نفت خام و میعانات گازی در كشور احداث شوند.
