دستاوردهاي پايين دستي پژوهشگاه صنعت نفت؛
از توليد" كك نفتي" تا "بازيافت بخارات بنزين"
دكتر منصور بزمي، رييس پرديس پايين دستي پژوهشگاه با اشاره به اينكه با تلاشي كه همكاران اين پرديس طي سال 94 داشتند خوشبختانه تعداد طرحها و پروژهها نسبت به سال 93 افزايش ملموسي داشته است افزود: در حوزه پالايش براي اولين بار در تاريخ پژوهشگاه، براي 9 واحد پالايشگاهي، صادارت خدمات مهندسي و فروش ليسانس داشتهايم. رونمايي از پايلوت دانش فني واحدهاي كك سازي از ديگر فعاليتهاي ما در حوزه پالايش بوده كه براي اولين بار سوپرپايلوت اين فناوري در پژوهشگاه در سال 1394 به بهرهبرداري رسيد.
وي در ادامه تصريح كرد: در سال 94 بهرهبرداري از پايلوت و فناوري نمكزدا صورت پذيرفت و هم اكنون نيز در حال بازاريابي و اخذ پروژه در حوزه نمكزدايي و فرآورش نفت خام هستيم. طرح صنعتي "مركاپتان زدايي از ميعانات گازي" نيز با مصوبه هيئت مديره شركت ملي نفت ايران و تائيد وزير نفت در عسلويه طي همين سال آغاز و متعاقباً ساخت و ساز اين واحد در فازهاي دو و سه پارس جنوبي در يك كنسرسيوم كه پژوهشگاه مسئول بخش مهندسي آن ميباشد را در عسلويه آغاز خواهيم كرد.
بزمي به طرح پالايشگاه ملي گاز اشاره كرد و گفت: با توجه به اينكه توسعه ميدان گازي معرفي شده در اولويتهاي شركت ملي نفت قرار نگرفت از اين رو اين طرح عملاً متوقف شد اما پژوهشگاه توانست فعاليتهاي زيادي را كه در اين حوزه از قبل آغاز نموده بود تكميل نمايد و با توسعه دانش فني حلال "پارسي سول" موفق شديم به عنوان تنها كشوري در منطقه كه مي تواند حلال فرموله شده براي تصفيه گاز را توليد نمايد مطرح شويم.
طراحي اولين واحد جي تي ال با دانش فني راكتورهاي دوغابي
وي در ادامه تصريح كرد: طرح GTL نيز يكي ديگر از موفقيتهاي ما در سال 94 است و اميد داريم تا انتهاي سال، طراحي صنعتي واحد 3000 بشكهاي GTL به پايان برسد. در همين رابطه با حمايتهاي شركت ملي نفت ايران موفق شديم طراحي اولين واحد GTL با دانش فني رآكتورهاي دوغابي را شروع كنيم. امضاي تفاهمنامه تشكيل انسيتوي فرآورش و پالايش گاز نيز از ديگر دستاوردهايي است كه در حضور مقام عالي وزارت، بين دكتر كاتوزيان و مهندس عراقي، مدير عامل محترم شركت ملي گاز حاصل شد
رييس پرديس پايين دستي پژوهشگاه به فعاليت در حوزه كاتاليست اشاره كرد و افزود: در اين حوزه توانستيم كاتاليست واحد بنزينسازي پالايشگاه ستاره خليج فارس را با ليسانس پژوهشگاه توسط يك شركت خصوصي به مرحله توليد انبوه برسانيم. در اين سال دو قرارداد مهم در حوزه توسعه دانش فني براي كاتاليستهاي RCD و هيدروكراكينگ با شركت پالايش و پخش منعقد شد.
احداث خط لوله كامپوزيت به طول 10 كيلومتر
بزمي ادامه داد: در حوزه فرآيندهاي شيميايي، طرح احداث خط لوله كامپوزيت را در دست داشتهايم. در واقع اين اولين خط لوله كامپوزيت به طول 10 كيلومتر در كشور است كه در آن نفت خام جريان مييابد. در بحث دمولسيفايرها نيز كه در پژوهشكده توسعه فناوريهاي شيميايي، پليمري و پتروشيمي توليد كرده بوديم، در شركت مناطق نفت خيز جنوب تست آزمايشگاهي آن انجام و رضايت آن شركت را كسب نموديم.
وي با بيان اينكه در سال 94، پايلوت تهيه گوگرد كشاورزي و گوگرد بنتونيتي همراه با ريزمغذيها نيز به بهرهبرداري رسيد اظهار داشت: تست ميداني گوگرد كشاورزي در چندين نقطه آب و هوايي كشور، ارزيابي ميزان استحصال كمي و كيفي چند محصول راهبردي كشاورزي نيز كه در سال 92 آغاز شده بود ادامه و تكميل و توجيه اقتصادي توسعه اين واحد را در حد صنعتي فراهم آورد.
بازيافت بخارات بنزين با فناوري نانو
رييس پرديس پايين دستي پژوهشگاه به فعاليتهاي حوزه نانو اين پرديس اشاره كرد و گفت: يكي از فعاليتهاي ارزشمندي كه در حوزه نانو در سال 94 انجام شد، بازيافت بخارات بنزين از پمپهاي بنزين (VRU) با استفاده از فناوري نانو است. در حال حاضر در جريان ساخت يك ماژول جهت كار گذاشتن در پمپ بنزين واقع در ميدان آزادي تهران هستيم كه اولين ماژول VRU با دانش فني پژوهشگاه در كشور خواهد بود. موارد متعدد ديگري نظير ساخت موادي براي افزايش ضريب انتقال حرارت كه در مناطق نفت خيز جنوب با موفقيت تست عملياتي گرديده است و نيز عايقهاي نانو ساختار، مواد جاذب نانو ساختار براي شيرينسازي گاز كه اين هم در جنوب تست ميداني گرديده بود، از دستاوردهاي سال 94 ميباشد.
وي ادامه داد: در حوزه مهندسي توسعه فرآيندها و ساخت تجهيزات نيز دربحث واحد بازيافت گوگرد (SRU)، خدمات مهندسي و ليسانس به داخل و خارج كشور ارايه نموديم و تمام فعاليت هاي مهندسي تفصيلي و ساخت پايلوتهاي ساير پژوهشكدهها توسط اين پژوهشكده انجام گرديد. همچنين طراحي و مهندسي تفصيلي واحد صنعتي DMC پارس جنوبي توسط اين پژوهشكده در حال انجام است.
وي در خاتمه تصريح كرد: از خاطرات خوب سال 94، شروع مجدد پروژه DMC (مركاپتان زدايي از ميعانات) در فازهاي دو و سه پارس جنوبي بود كه انشاء الله بتوانيم اين حركت ملي را براي توسعه كشور تكميل و به سرانجام رسانيم.