شرکت های دانش بنیان اقماری مسئول طرح انرژي و محيط زيست پژوهشگاه صنعت نفت:
صيانت از منابع ملي در حوزه صنعت نفت وظيفه اصلي پرديس انرژي و محيط زيست است
صيانت از منابع صنعت نفت به شكل بهينه سازي مصرف انرژي يا توسعه انرژي‌هاي نو، کنترل و مديريت خوردگي و همچنین حفظ محیط زیست از طریق فناور‌هايي كه در پایش و رفع آلودگي‌هاي زيست محيطي کاربرد دارند، از مهم‌ترين فعاليت‌هاي پرديس انرژي و محيط زيست پژوهشگاه است.
دكتر محمد مهدي دستغيب، عضو هيات علمي پژوهشگاه و مسئول طرح پردیس انرژي و محيط زيست ضمن اشاره به اهميت مبحث توسعه پايدار در كشور اشاره كرد و افزود: اين موضوع در گذشته شاید صرفا به صورت شعار مطرح بود ولي امروزه به دليل مشكلات عدیده زيست محيطي و محدودیت منابع كه روز به روز حادتر میشود، به یک ضرورت ملی تبدیل شده است.
دستغيب با تاكيد بر اينكه صنعت نفت به عنوان بزرگ‌ترين صنعت و همچنين نيروي محركه كشور از اين قاعده مستثني نبوده، اظهار داشت: يكي از اركان مهم توسعه پايدار، صيانت از منابع انرژي، منابع زيست محيطي مانند آب، خاک و هوا و همچنین منابع تجهیزاتی است كه در همين راستا پژوهشگاه صنعت نفت سال‌هاي بسياري است براي صيانت از اين منابع در قالب سه پژوهشكده اين فعاليت‌ها را سازماندهي مي‌كند.
وي با اشاره به اينكه در حوزه انرژي پژوهشكده توسعه فناوري‌ها و بهينهسازي انرژي در پژوهشگاه فعاليت مي‌كند، گفت: اين پژوهشكده در حوزه‌هاي مختلف از قبيل توسعه انرژي‌هاي نو، بهينهسازي فرآيند‌ها براي كاهش مصرف انرژي و همچنين توسعه نرم افزار‌هاي مدل‌سازي كه منجر به كاهش مصرف سوخت مي‌شوند اقدامات مهمي را انجام داده است.
اين عضو هيات علمي پژوهشگاه با بيان اينكه بهينهسازي انرژي همواره فرآيندي دو منظوره به حساب مي‌آيد، افزود: استفاده بهينه از انرژي باعث استفاده كمتر منابع خواهد شد و مي‌توان اين منابع را به كاربردهاي مفيد ديگر اختصاص داد و ضمنا اين امر باعث آلودگي كمتر محيط زيست و افزايش صرفه اقتصادي خواهد شد.
دستغيب با تاكيد بر اينكه در كشورهاي پيشرفته دنيا بخش قابل توجهي از درآمد ناخالص ملي (بين 3 تا 5 درصد) صرف هزينه خوردگي مي‌شود، گفت: خوردگي به تدريج تاسيسات را از بين برده و از اين رو بايد درصدد بود تا با اقدامات مناسب از ایجاد و پيش‌روي خوردگی جلوگیری شود.
وي در ادامه تصريح كرد: در پژوهشكده حفاظت صنعتي به صورت متمركز فعاليت‌هاي مفيدي در اين زمينه انجام شده است كه مي‌توان به توسعه پوشش‌هاي نوين كه بر اساس فناوري‌هاي جديدي در پژوهشگاه توسعه يافته و در صنعت استفاده مي‌شود اشاره كرد.
مسئول طرح انرژي و محيط زيست پژوهشگاه با اشاره به اينكه انتخاب مواد و آلياژ‌هاي مناسب كه بیشترین مقاومت در برابر خوردگي را داشته باشند از ديگر اقدامات در اين زمينه است، گفت: استفاده از بازدارنده‌هايي كه موثرترين كارايي را براي جلوگيري از پديده خوردگي دارند مي تواند كمك شاياني به حفظ سرمايه و صيانت از منابع كند.
دستغيب با تاكيد بر اينكه ارزش اقتصادي نفت خام و فرآورده‌هاي پتروشيمي بر كسي پوشيده نيست، افزود: اين تركيبات مي‌تواند به عنوان آلاينده‌هاي زيست محيطي محسوب شده و اثرات منفي بر منابع طبيعي و سلامت انسان داشته باشند.
وي با بيان اينكه در پژوهشكده محيط زيست پژوهشگاه رصد و پايش آلودگي از مهم‌ترين موضوعات است، گفت: ارزيابي اثرات زيست محيطي يكي از فعاليت‌هايي است كه در بحث توسعه صنعتي الزام شده است از اين رو هر طرح صنعتي قبل از اينكه به مرحله اجرا برسد مي‌بايست اثرات زيست محيطي آن ارزيابي شود و اصلاحات لازم براي سازگاري طرح با محيط به نحو شايسته‌اي صورت گيرد.
اين عضو هيات علمي پژوهشگاه با اشاره به اينكه در چند سال اخير استفاده از فناوري‌هاي زيستي و بيوتكنولوژي بسيار حايز اهميت بوده است، گفت: از آنجايي كه موضوع زيست فناوري از دل طبيعت آمده و از توانايي موجودات زنده استفاده مي‌شود، رفع آلودگي با اين روش با محيط زيست سازگار بوده و اثرات منفي و جانبي روش‌هاي شيميايي و فيزيكي را نيز به همراه نخواهد داشت.
دستغيب ادامه داد: پژوهشگاه خوشبختانه توانسته است بر پايه توانايي ميكرو ارگانيسم‌هاي بومي كه از همين اقليم جدا‌سازي شده، آلودگي‌هاي موجود در خاك، آب زیرزمینی و جریان هوای آلوده را پاك‌سازي كند. وي با تاكيد بر اينكه در اين روش كار اصلي را ميكروب‌ها انجام مي‌دهند تصريح كرد: اين ميكروب‌ها مي‌توانند هيدروكربن‌هاي نفتي را به عنوان ماده غذايي مصرف كرده و آن را به دي اكسيد كربن و آب تبديل كنند و نه تنها اين روش اثر‌هاي سوء نداشته بلكه مي‌تواند به توسعه اكوسيستم نيز كمك كند.
مسئول طرح انرژي و محيط زيست پژوهشگاه با بيان اينكه نفت منشاء زيستي دارد و از اين رو موجودات زنده همواره مي‌توانند نفت را دستخوش تغييرات قرار دهند، گفت: متخصصان پژوهشگاه از نقاط آلوده كشور باكتري‌هاي تجزيه كننده را جدا سازي كرده و يك كلكسيون ميكروبي نفتي را تهيه كرده‌اند. وي تصريح كرد: اين كلكسيون در دنيا بي نظير بوده و با كمك اين ميكروارگانيسم‌ها مي توان فرآيند پاك‌سازي خاك‌هاي آلوده را توسعه داد.
دستغيب با تاكيد بر اينكه اين طرح تا مقياس آزمايشگاهي، پايلوت و عرضه به صنعت پيش رفته است، گفت: اين پروژه عملياتي در جزيره سيري انجام شده و 2 هزار تن خاك آلوده به لجن نفتي با ساده‌ترين روش زيستي پاك‌سازي شده است. اين مسئول طرح ادامه داد: در گام بعدي استخر‌هاي هرزآب حفاري كه در اثر عمليات حفاري آلوده شده بودند را با روش ميكرو‌ارگانيسم‌هاي همان خاك پاك‌سازي كرده‌ايم.
