امير جهانبخش از فارغ‌التحصيلان دانشگاه صنعت نفت است که تحصيلات خود را در رشته مهندسي نفت در دانشگاه تگزاس آمريکا سپري نموده…
وي پس از پايان تحصيلات در آذر ماه سال 1384 به خانواده پژوهشگاه صنعت نفت پيوسته است. در طول خدمت خود، در مرکز مطالعات و پژوهش‌هاي اکتشاف و توليد پژوهشگاه و در واحد شبيه‌سازي مخازن و بيشتر در پروژههاي مطالعه جامع مخزن فعاليت نموده است، ايشان به تازگي به رياست پژوهشکده مطالعات مخزن و توسعه ميادين پژوهشگاه صنعت نفت منصوب شده است. گزيده‌اي از گفت‌وگوي خبرنگار پايگاه اطلاع‌رساني شرکت ملي نفت ايران با اميرجهانبخش در پي مي‌آيد.
از نظر شما پژوهشکده مطالعات مخازن و توسعه ميادين چه جايگاهي در صنعت نفت دارد؟ و ماموريت آن چيست؟
– اين پژوهشکده، در فرآيند مديريت مخازن که در چارچوب آن مخازن نفت و گاز کشور اداره و براي آنها تصميم‌گيري مي‌شود نقش ايفا مي‌کند که اين فرآيند داراي چهار مرحله است، مرحله اول، تدوين استراتژي و سياست‌ها است که در اين زمينه معاونت برنامه‌ريزي وزارت نفت و مديرت برنامه‌ريزي تلفيقي شرکت ملي نفت با توجه به سند چشم‌انداز بيست ساله و برنامه‌هاي پنج ساله توسعه ايفاي نقش مي‌کنند.
مرحله دوم، مطالعات جامع مخازن و برنامه توسعه است، متولي اين بخش مديريت فني شرکت‌هاي عملياتي هستند. به خاطر پيچيدگي و گستردگي اين کار و حجم بالاي فعاليت شرکت‌ها، اين مرحله به شرکت‌هاي مشاور واگذار مي‌شود. اين پژوهشکده به عنوان اصلي‌ترين شرکت مشاوره‌اي کشور در مطالعات مخازن و تهيه طرح جامع توسعه ميادين ايفاي نقش مي‌کند.
مرحله سوم، اجراي اين طرح توسعه توسط شرکت‌هاي عملياتي و بهره‌بردار و مرحله چهارم نظارت بر توليد است. از اين رو اکثر ماموريت اين پژوهشکده، مطالعات مخازن و توسعه ميادين است. در اين جايگاه محصولات توليدي اين پژوهشکده «مطالعه جامع مخزن» و «طرح توسعه جامع ميدان» بوده است.
با توجه به نياز صنعت، تنوع چالش‌هاي فني براي تصميم‌گيري در مديريت مخازن و ايفاي نقش موثرتر در تحقق بخشيدن به اهداف و ماموريت‌هاي پژوهشگاه، به عنوان يک مرکز پژوهش و توسعه فناوري، در پي ايجاد رويکرد جديدي در چارچوب جايگاه خود هستيم.
اين رويکرد جديد چيست؟ رويکردي که پاسخگوي بهتر نياز صنعت و اثر بخشي مطلوب‌تر باشد؟
– ما به دنبال ارايه مشاوره‌هاي فني به شرکت‌هاي توليدي صنعت نفت در راستاي تامين نيازها و حل مشکلات مرتبط با مديريت مخازن نفت و گاز با نگاه به نقش ارزش آفريني پژوهش و فناوري‌هاي نو و اتخاذ رويکردي يکپارچه در راهبري طرح‌هاي مطالعات مخازن و تشکيل تيم‌هاي چند رشته‌اي هستيم. اگر در گذشته فارغ از مشکلات جاري و پيش‌روي ميدان، طرح توسعه مي‌نوشتيم، صنعت چندان نمي‌توانست از آن استفاده کند اما اکنون مي‌خواهيم به حل مشکلات توليد که شايد بتوان پاسخ آنها را در حوزه مطالعات مخازن و طرح توسعه ميدان يافت بپردازيم. از اين رو بعد تعامل با کارفرمايان و مشخص کردن سوالات کليدي و چالش‌هاي ميدان نفتي، طرح جامعي را ارايه مي‌دهيم که محصول آن منجر به حل مشکلات شود. در اين طرح‌ها جايگاه ويژه‌اي براي پژوهش و استفاده از تکنولوژ‌ي‌هاي نو براي بهبود نتايج هم در نظر گرفته شده است.
– ما يک تجربه و نمونه موفق در زمان مديريت جديد مرکز مطالعات اکتشاف و توليد داريم که توانسته‌ايم در قالب نظام پژوهشي که به تازگي تصويب و ابلاغ شده و با همکاري شرکت مهندسي توسعه نفت (متن)، يازده پروژه پژوهشي براي شناخت و رفع مشکلات فني ميدان يادآوران تعريف و مصوب کنيم که نتايج آن در بهبود و اثر بخشي مطالعات مخازن و توسعه اين ميدان به طور آشنا مشخص شده است.
برنامه کاري شما براي مديريت پژوهشکده در راستاي اين رويکرد جديد چيست؟
– در مرحله اول، به دنبال ساختار مجازي جديدي براي پژوهشکده هستيم که در اين ساختار از نقش واحدها کاسته شده و طرح‌ها محوريت و اصالت پيدا مي‌کنند. هر طرح در قالب يک تيم چند رشته‌اي انجام مي‌شود. باتوجه به قول مساعدت رياست محترم مرکز مطالعات و پژوهش‌هاي اکتشاف و توليد و روساي ساير پژوهشکده‌ها اميدواريم که تشکيل اين تيم‌ها به پيش برود. از سوي ديگر با توجه به نظام‌نامه جديد پژوهش و فناوري که پژوهشگاه به شکل‌ها در آن ايفاي نقش مي‌کند،انتظار مي‌رود طرح‌هاي زيادي فراتر از ظرفيت پژوهشگاه داشته باشيم که بايد از طريق برونسپاري آنها را انجام دهيم. از اين رو به دنبال ايجاد زير ساخت‌هاي لازم براي برونسپاري پروژ‌ها و مديريت آنها توسط پژوهشکده در راستاي نظام جامع پژوهش و فناوري وزارت نفت هستيم. با توجه به تجربه موفق تعريف پروژههاي پژوهشي در ميان يادآوران و ارتباط آنها با مطالعه مخزن و طرح توسعه يادآوران، تعريف و مديريت پروژههاي پژوهشي ميدان محور – FIELDORIENTEDPROJECTS– را با جديت پيگيري خواهيم کرد. براي اثر بخشي فعاليت‌ها در فاز توسعه ميادين، ترجيح مي‌دهيم طرح توسعه ميادين نفتي اوليت‌دار را در کنار شرکت‌هاي توسعه‌دهنده تهيه کنيم. از ديگر برنامه‌هاي بنده، پيگيري طرح‌هاي مطالعات يکپارچه ناحيه‌اي متشکل از چند ميدان با هدف بررسي سناريوهاي ازدياد برداشت به صورت ناحيه‌اي خواهد بود، که البته علي‌الظاهر تا به حال فعاليت‌هايي نيز انجام شده است.
با توجه به اشاره شما به نظام پژوهش و فناوري، چه برنامه‌هاي ديگري براي حرکت در چارچوب اين نظام‌نامه داريد؟
– ايجاد و استقرار سامانه‌هاي مديريت دانش يکي ديگر از وظايف پژوهشگاه در چارچوب نظام‌نامه است. از اين رو مستندسازي فرآيندها و دستاوردها در پروژه‌ها و طرح‌هاي پژوهشکده از ديگر برنامه‌هاي ما است. از سوي ديگر به دنبال تعامل با دانشگاه‌ها براي برونسپاري پروژههاي مطالعاتي و پژوهشي هستيم.
تعامل شما با دانشگاه‌ها به چه شکل خواهد بود؟
– دانشگاه مرکز توليد علم و تربيت عالم است. از اينرو سهم به سزايي در پيشبرد پروژههاي پژوهشي خواهند داشت. ما با شبکه‌سازي که در دانشگاه‌ها توسط مرکز مطالعات پژوهش‌هاي اکتشاف و توليد در حال انجام است بستري مناسب براي تعامل با دانشگاه‌ها خواهيم داشت.
به عنوان آخرين سوال، شما چه چشم‌اندازي را براي اين پژوهشکده متصور هستيد؟
– ما به دنبال اين هستيم که با لطف خداوند بزرگ و همت‌بلند همکاران عزيز، پژوهشکده مطالعات مخازن و توسعه ميادين مشاوري قابل اتکاء براي صنعت نفت جمهوري اسلامي ايران باشد و محيطي براي تربيت پژوهشگران و مديران طرح‌ها در استانداردهاي جهاني مهيا نمايد.
