پژوهشگاه صنعت نفت با پشتوانه انجام طرحهای تحقیقاتی گسترده، علاوه بر نمایندگی در 5 کارگروه تحقیقاتی فعال در اوپک،ریاست کارگروه تبدیلات گازی را نیز در این سازمان به عهده دارد.
نماینده ایران در کارگروه سوختهای پاک سازمان اوپک در گفتوگو با خبرنگار مشعل با اعلام این خبر گفت: بر اساس توافقهای نمایندگان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) در آوریل 2004 در وین، مقرر شد میان اعضای این سازمان با مراکز تحقیقاتی بینالمللی دیگر، همکاریهای تحقیقاتی و توسعهای انجام شود.
مهدی رشیدزاده اظهار داشت: یکی از اهداف این همکاریها، استفاده کشورهای عضو از امکانات یکدیگر و بازدید از مراکز تحقیقاتی آنها در بخشهای پاییندستی و بالادستی صنعت نفت است.
وی زمینههای پژوهشی مورد توافق میان اعضای اوپک را در قالب 5 کارگروه دانست و گفت: کارگروه تبدیلات گازی با رهبری ایران، کارگروه مدیریت کربن با رهبری عربستان سعودی، کارگروه سوختهای پاک با رهبری کویت، کارگروه EOR و کارگروه سوخت نفتهای سنگین با رهبری ونزوئلا، 5 کارگروه یاد شده را شامل میشود.
رشیدزاده، با اشاره به این که ایران در 5 کارگروه تحقیقاتی یاد شده نماینده دارد، تصریح کرد: نکته مهم این که پشتوانه تحقیقات گسترده ایران درزمینه تبدیلات گازی، ریاست این کارگروه به کشور ما واگذار شده و هم اکنون رهبری آن به عهده پژوهشگاه صنعت نفت است. به گفته وی، پژوهشگاه صنعت نفت ارتباطی تنگاتنگ با کارگروه سوختهای پاک (Cleanfuels) دارد و تاکنون چندین پروپووزال با همکاری بخشهای مختلف پژوهشگاه، برای ریاست این کارگروه ارسال کرده است.
نماینده ایران در کارگروه سوختهای پاک اوپک، با بیان این که ریاست کارگروه بر عهده کشور کویت است، اظهار داشت: همچنین سایر کشورهای عضو از جمله عراق، ونزوئلا و کویت نیز پروپوزالهایی را برای این کارگروه ارسال کردهاند که پس از اولویتبندی، به مرحله اجرا میرسد.
رشیدزاده، یکی از پروژههای مشترک کارگروه سوختهای پاک را پروژهای با موضوع تاثیر انواع خوراک دیزل در فرآیند سولفورزدایی عمیق دانست و اضافه کرد: هر کشور عضو، با استفاده از زیرساخت و امکانات پایلوتی خود و خوراک دیزل مورد نظر، ارزیابیها را با استفاده از یک کاتالیست مرجع (که احتمالا از سوی کویت فراهم خواهد شد) انجام میدهد.
رئیس مرکز تحقیقات کاتالیست پژوهشگاه صنعت نفت در ادامه گفت: کشورهای عضو موافقت کردهاند که در صورت نیاز با یک تجهیز یا آزمایش خاص بتوانند از امکانات همدیگر استفاده کنند.
وی با اشاره به این که کارگروه سوختهای پاک تنها کارگروهی است که تمام اعضای آن با انجام یک پروژه به صورت مشترک موافقت کردهاند، افزود: هم اکنون این پروپوزال با اخذ نظرات اعضا در مراحل نهایی است و تا نوامبر سال 2011 میلادی و پس از انجام یک جلسه فنی، آماده اجرا میشود.
به گفته رشیدزاده پس از انجام موفقیتآمیز این پروژه، پیشنهادهای بعدی کشورهای عضو، اولویتبندی و اجرا خواهد شد.
وی خاطرنشان کرد: با توجه به عمر کوتاه، تشکیل این کارگروهها، ایران در طی دو سال گذشته توانسته به صورت مداوم و فعال در این جلسات شرکت کند و پیشرفتهای خوبی را در زمینه کارگروه سوختهای پاک به دست آورد.
نماینده ایران در کارگروه سوختهای پاک اوپک افزود: به منظور ارتباط به روز و موثر اعضای کارگروهها، در سایت رسمی اوپک، بخش «Forum» ایجاد شده که تمام اطلاعات مربوط به پروپوزالها و نظرات اعضا در آن وجود دارد و هر لحظه به روز میشود.
وی با اشاره به این که پژوهشگاه صنعت نفت علاوه بر فعال بودن در کارگروه سوختهای پاک و نیز داشتن مسوولیت در کارگروه تبدیلات گازی در سایر کارگروهها هم نقش فعالی دارد، گفت: دو پروپوزال به کارگروه مدیریت کربن پیشنهاد شده و در سایت رسمی اوپک قرار گرفته است تا پس از اولویتبندی در کارگروه مربوط، به مرحله اجرا برسد.
همکاریهای «تحقیقاتی و توسعهای اوپک»
رشیدزاده برگزاری نشست TheMeetingofOPECR&Dofficials یکی از برنامههای همکاری تحقیقاتی و توسعهای اوپک با اعضا دانست و افزود: این نشست حداقل سالی یکبار برگزار میشود.
وی با بیان این که در این نشست، میزان پیشرفت طرحها و راههای پیشنهاد شده بررسی میشود، اظهار داشت: هر کشور نمایندگان خود را در هر کارگروه برای شرکت در جلسه معرفی میکند. وی افزود: این جلسه در یکی از کشورهای عضو یا در محل ساختمان اوپک برگزار میشود و تاکنون 6 جلسه برگزار شده و تصمیمات جلسات توافقی است. رشیدزاده تشکیل کمیته راهبردی (steeringcommittee) را از دیگر همکاریهای «تحقیقاتی و توسعهای» با اعضای اوپک بر شمرد و گفت: وظیفه این کمیته، هماهنگی فعالیتها و برنامههای تحقیق و توسعه و پیگیری تصمیمات جلسه اصلی و همچنین ارزیابی میزان پیشرفتها، طراحیها و انتشار نتایج همکاریهاست. نماینده ایران در کارگروه سوختهای پاک اوپک، بررسی برنامه سالانه کارگروهها، مواردی که قرار است در اجلاس اصلی مطرح شود و تسهیل روابط و ارتباطات بین کارگروهها و در نهایت تهیه گزارش کار برای اجلاس اصلی را از دیگر وظایف این کمیته برشمرد و خاطرنشان کرد: کمیته راهبردی میتواند زیرکمیتههایی را برای پیشبرد اهداف خود تشکیل دهد و تصمیمات این کمیته نیز بر اساس توافق اعضاست. رشیدزاده، کارگروهها با «Workinggroups» را از برنامههای دیگر بخش تحقیقاتی و توسعهای خواند و گفت: با توجه به نیاز و ضرورتها در اجلاسهای اصلی اوپک، هر کارگروه موظف است برنامه کاری، محتوای کار، میزان پیشرفت و گزارش نهایی را تهیه و ارائه کند.
وی اظهار داشت: هر کارگروه شامل نماینده کشورهایی است که به همکاری در زمینه خاصی از تحقیق و توسعه علاقهمندند و هرگونه تغییر در کارگروهها و نمایندگان آنها باید در اجلاس اصلی مطرح شود. رشیدزاده با بیان این که هر کدام از کشورهای عضو کارگروه میتوانند در زمینههای مرتبط با فعالیت کارگروه، پروپوزالهایی را ارائه کنند، افزود: پس از تایید از سوی کشور مسوول، این پروپوزال قابل اجراست، همچنین در پروژه مصوب شده، کشورهای دیگر عضو کارگروه میتوانند به عنوان همکار،بخشی از پروژه را انجام دهند.