91/03/16
نخستین پایلوت تولید و ذخیره‌سازی هیدرات گازی با روش تولید اختصاصی تک‌مرحله‌ای در پژوهشگاه صنعت نفت ساخته و راه‌اندازی شد.
به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی شرکت ملی نفت ایران، خداداد نظری؛ مجری طرح هیدرات‌های گازی پژوهشگاه صنعت نفـت از دستیابی بـه دانش فنی تولید هیدرات گـاز‌های مختلف در یک فرایند نیمه پیـوسته خبر داد و افزود: این پایلوت نخستین پایلوت با روش تولیـد اختصاصی تک مرحله‌ای، بدون نیاز بـه سیستم‌های جداساز آب- هیدرات و سیستم دانه‌بندی در سطح جهانی محسوب می‌شود که با موفقیت راه‌اندازی و تولید هیدرات در مقیاس نیمه‌صنعتی در آن انجام شده است.
به گفته وی با دستیابی به این دانش می‌توان ادعا کرد ایران در گروه معدود کشورهایی قرار دارد که به فناوری تولید، ذخیره‌سازی و حمل هیدرات گازی در شرایط ملایم دست یافته است.
وی گفت: براساس اهداف برنامه توسعه پنجم این فناوری در زمینه، توسعه و تجاری‌سازی ممانعت‌کننده‌های سینتیکی هیدرات گازی، تولید و مصرف هیدرات گاز طبیعی در پیک‌سایی به عنوان سوخت جایگزین، به‌کارگیری فناوری هیدرات در شیرین‌سازی آب دریا و تهیه آب شیرین در بنادر، حذف دی‌اکسید کربن و استفاده از آن در ازدیاد برداشت از مخازن نفتی به‌کار گرفته خواهد شد.
مجری طرح هیدرات‌های گازی پژوهشگاه صنعت نفت در تشریح روند ساخت پایلوت تولید و ذخیره‌سازی هیدرات گازی گفت: مطالعه پایه و تفصیلی فرایند تولید هیدرات در پژوهشگاه صنعت نفت، ساخت راکتورهای تولید هیدرات از سوی شرکت سازنده و ساخت و نصب دیگر مخازن تحت فشار از سوی واحد خدمات فنی پژوهشگاه صنعت نفت انجام شد.
به گفته نظری، این پایلوت شامل دو راکتور نیمه‌صنعتی تحت فشار و مجهز به سیستم‌های سردساز و کنترل‌کننده‌های پیشرفته همچنین قادر به تولید انواع هیدرات گازی خرد شده با ظرفیت بالای گاز ذخیره شده است.
وی درباره شیوه کار پایلوت تولید و ذخیره‌سازی هیدرات گازی گفت: یکی از راکتورها در زمینه تولید و دیگـری در زمینه تخلیـه به صورت متناوب کار می‌کننـد و نهایتاً محصول آنها هیـدرات خشکی با دانه‌بنـدی 2 تا 5 میلی‌متر است که در دمای «10-» درجه در مخزن ذخیره‌سازی و انتقال با فشار حدود 15-20 بار، حمل می‌شود.
نظری یادآور شد: پژوهشگاه به عنوان قطب فناوری هیدرات کشور، پس از تدوین نقشه راه فناوری هیدرات، طرح‌های پـژوهشی کاربردی را به مدیریت‌های پژوهش و فناوری شرکت ملی گاز و شرکت ملی نفت ایران ارائه کرده است.
بر پایه این گزارش، یکی از منابع گاز طبیعی در ذخایر عظیم جهانی هیدرات گازی نهفته که به صورت طبیعی در زیر بستر دریاها تشکیل شده است که منبعی انکارناپذیر از انرژی در آینده نه چندان دور است. علاوه بر این، فناوری هیدرات، زمینه‌های کاربردی بسیار وسیعی دارد. کاربرد در انتقال و صادرات گاز طبیعی جامد شده، شیرین‌سازی آب دریا، حذف دی‌اکسید کربن نیروگاهی و تبدیل آن به هیدرات و سپس استفاده از آن در ازدیاد برداشت تنها نمونه‌ای از کاربردهای این فناوری است.
برنامه‌هایی که در 10 سال گذشته در پژوهشگاه در زمینه هیدرات انجام شده است شامل: شناخت هیدرات به‌‌ویژه هیدرات گازهای هیدروکربنی با تمرکز بر گاز متان، گاز طبیعی و هیدرات گازهای غیر هیدروکربنی با تمرکز بر دی‌اکسید کربن و مسائل زیست‌محیطی بوده است.
در این سال‌ها تلاش شده است که روش و فرایند تولید هیدرات، ذخیره‌سازی و پایدارسازی و در نهایت حمل آن برای مصارف مختلف مورد بررسی قرار گیرد.
اکنون پس از اثبات تکنولوژی و دانش کسب شده در این مقیاس، می‌تـوان با ثبت دانش و فرایند اختصاصی نیمه‌صنعتی، گام‌های بعدی در توسعه همه‌جانبه این فناوری را با اطمینان برداشت.
نکته جالب توجه این است که این پایلوت به گونه‌ای طراحی شده که قابلیت استفاده و به‌کارگیری در همه حوزه‌های مطرح در نقشه جامع هیدرات کشور، با هدف کوتاه کردن مسیر و زمان دستیابی به دانش فنی را داراست.
