در جریان برگزاری یک نشست خبری در محل پژوهشگاه صنعت نفت، دکتر مهدی رشیدزاده؛ رئیس پژوهشکده کاتالیست و نانوفناوری پژوهشگاه صنعت نفت در جمع خبرنگاران با اشاره به این نکته که در شرایطی که تا کهون نیاز داخل در حوزه کاتالیست از طریق واردات مرتفع می‌شد، اینک با دستیابی به این دانش فنی تهیه کاتالیست تجاری هیدرودی سولفویزاسیون نفتا به همراه فرمولاسیون ساخت پایه این کاتالیست به بخش خصوصی واگذار گردیده است.
دکتر مهدی رشیدزاده؛ رئیس پژوهشکده کاتالیست و نانو فناوری پژوهشگاه صنعت نفت ادامه داد: با توجه به این که 85 درصد مواد شیمیایی در مسیر تولید حداقل یک فرایند کاتالیست را تجربه می‌کنند که امروزه با تدوین قوانین سختگیرانه زیست‌محیطی بهره‌برداری از سوخت پاک نیاز به دستیابی به کاتالیست اگزوز با ورژن‌های جدید در اولویت قرار گرفته است. وی با اشاره به این که ارزش جهانی کاتالیست بیش از 10 میلیارد دلار است گفت: از آنجا که ایران کشور نفت‌خیز است، بنابراین برای تحقق طرح توسعه طرح آتی پالایشگاه‌ها و صنایع پتروشیمی کشور نیاز به 5 هزار تن کاتالیست وجود دارد. دکتر رشیدزاده با اشاره به این که بیش از 100 نوع کـاتالیست در کشور مصرف می‌شود که در این میان 40 مورد در رده پرمصرف‌ترین‌ها قرار گرفته، گفت: در شرایطی که بدون کاتالیست فرایند شیمیایی صورت نمی‌گیرد این کالا استراتژیک در انحصار برخی کشورهای خارجی قرار دارد. وی با اشاره به قدمت واحد کاتالیست پژوهشگاه صنعت نفت کشور افزود: با اعمال شرایط تحریم که می‌توانست برای تأمین این ماده استراتژیک مشکل ایجاد کند با آینده‌نگری‌های صورت گرفته در واحد کاتالیست پژوهشگاه صنعت نفت این محدودیت‌ها به فرصت تبدیل شده است. رئیس پژوهشکده کاتالیست و نانو فناوری پژوهشگـاه صنعت نفت، با بیان این که تحریم‌ها به نفع کشور بوده است یادآور شد: در زمینه کاتالیست‌ها تحریم‌ها موجب تمرکز دانش فنی بر توسعه کاتالیست‌ها و رشد تولیدکنندههای کاتالیست در داخل کشور شده است. وی با بیان این که رسالت پژوهشگاه صنعت نفت تولید دانش فنی است گفت: دانش فنی در پژوهشگاه کاتالیست و نانو فناوری با حضور نیروهای متخصص تولید و به بخش خصوصی برای تولید انبوه محصول واگذار می‌شود. رئیس پژوهشکده کاتالیست و نانو فناوری پژوهشگاه صنعت نفت، با اشاره به این که امروز 17 مورد از دانش فنی جاذب‌ها و کاتالیست‌ها آماده واگذاری است، خاطرنشان کرد: 6 مورد از این مجموعه واگذار شده و مابقی نیز آماده واگذاری است. دکتر رشیدزاده با بیان این که پایه کاتالیست‌ها جز بسیار حائز اهمیت کاتالیست‌ها مصرفی در صنایع نفت، گاز و پتروشیمی محسوب می‌شود، گفت: در حال حاضر دانش فنی ساخت پایه برخی کاتالیست‌های تجاری با استفاده از مواد اولیه خارجی در پژوهشگاه صنعت نفت وجود دارد. وی افزود: تعداد قابل ملاحظه‌ای از این کاتالیست با استفاده از پایه آلومینایی تهیه می‌شوند، که با وجود تحریم‌ها در شرایط فعلی دسترسی به این مواد بسیار سخت و در مواردی غیرممکن نموده است. رئیس پژوهشکده کاتالیست و نانو فناوری پژوهشگاه صنعت نفت، خاطرنشان کرد: با وجود منابع آلومینایی با خلوص بالا در داخل کشور، این امکان را فراهم می‌سـازد تا نسبت به تهیه و تولید مواد اولیه مصرفی در ساخت پایه کاتالیست‌ها با استفاده از منابع آلومینایی داخلی، گامی اساسی در تکمیل زنجیره ساخت و بومی‌سازی تولید کاتالیست برداشته شود. وی با اشاره به این که تحقیقات گسترده در پی منابع داخلی پودرهای آلومینایی جهت پایه کاتالیست‌ها به معدنی در آذربایجان شرقی وابسته به ایمیدرو رسیده است، اظهار داشت: در حال حاضر قرارداد پژوهشی توسعه دانش فنی تولید پودر مورد نیاز ساخت پایه‌های آلومینایی کاتالیست‌های پرمصرف با سازمان ایمیدرو منعقد گردیده است. دکتر رشیدزاده ادامه داد: در این پژوهش با استفاده از سنگ معدن نفلین سینیت معادن داخل کشور پودر خالص مورد نیاز برای ساخت پایه کاتالیست‌ها تولید خواهد شد. رئیس پژوهشکده کاتالیست و نانو فناوری پژوهشگاه صنعت نفت با اشاره به این که فرایند هیدرودی سولفوریزاسیون از فناوری‌هایی می‌باشد که به منظور جداسازی گوگرد از نفت و فرآورده‌های نفتی در پالایشگاه‌ها و مجتمع‌های پتروشیمی کـاربرد دارد، گفت: قبل از فرایند بالا بـردن عدد اکتان بنـزین، ترکیبـات گوگردی مـوجود در این فرآورده بـایستی زیر ppm 0.5 بـرسد و این کار به کمک کاتالیست فرایند هیدرودی سولفوریزاسیـون نفتا انجام شود. وی افزود: مصرف این کاتالیست در ایران حداقل 100 تن در سال بوده و با توجه به برنامه‌های آتی توسعه آتی صنعت پتروشیمی در کشور و همچنین راه‌اندازی واحدهای جدید پالایشی، این روند رو به افزایش خواهد بود. رئیس پژوهشکده کاتالیست و نانو فناوری پژوهشگاه صنعت نفت، ادامه داد: در شرایطی که پیش از این کاتالیست وارد کشور می‌شود ولی امروز با دستیابی به این دانش فنی تهیه کاتالیست تجاری هیدرودی سولفوریزاسیون نفتا (بنزین) به همراه فرمولاسیون ساخت پایه این کاتالیست به بخش خصوصی واگذار گردیده است. وی همچنین گفت: این دانش فنی مبنای واگـذاری فرمولاسیون کاتالیست‌های هیدرودی سولفوریـزاسیون سایر بـرش‌های نفتی مانند نفت سفید و گازوئیل اسـت و پیش‌بینی می‌شود که در آینده نزدیک واگـذاری دانش فنی این کاتالیست‌ها با سرعت و سهولت انجام گیرد.
