موضوع نشست دانشی 20:
بررسی استفاده از لرزه شناسی چهاربعدی در تصویرسازی زیرسطحی مخازن هیدروکربنی
بیستمین نشست دانشی با موضوع «کاربرد لرزه‌شناسی در اکتشاف و توسعه منابع نفت و گاز» در مرکز همایش‌های بین‌المللی پژوهشگاه صنعت نفت برگزار شد.
به گزارش روابط‌عمومی پژوهشگاه صنعت نفت، انتقال اطلاعات و تبادل دانش میان متخصصین شرکت‌های زیر مجموعه شرکت ملی نفت ایران با محققین پژوهشگاه که در این زمینه فعالیت داشته‌اند از مهم‌ترین اهداف برگزاری این نشست محسوب می‌شود.
بر همین اساس در این نشست تخصصی، مروری بر روند پیشرفت علم لرزه‌شناسی ارائه شد و در ادامه پیشرفت‌های اخیر جهانی در ارتباط با برداشت داده‌های لرزه‌نگاری اکتشافی جهت ترسیم شکل لایه‌های زیر سطحی و نیز استفاده از این روش‌ها در توصیف خواص مخزنی ارائه و مورد تببین قرار گرفت.
بر پایه این گزارش، در ادامه سخنرانان این نشست، نسبت به بیان محدودیت‌های روش‌های اکتشاف لرزه‌ای در مواجهه با عدم امکان برداشت داده به دلایل اقتصادی، ملاحظات زیست محیطی، گسترش پوشش شهرها در محدوده میادین هیدروکربنی، پیچیدگی‌های زمین‌شناسی و نهایتاً گسترش رخنمون لایه‌های تبخیری (سازند گچساران) پرداختند و کاربرد روش‌های مطالعات لرزه‌شناسی با هدف رفع این موارد پیشنهاد شد.
اصول و مقدمات فناوری لرزه‌شناسی از دیگر موضوعاتی است که در این نشست تخصصی مورد بحث قرار گرفت و همچنین به ارائه مفاهیم با مثال‌هایی از کاربرد این روش در حیطه جهانی (از جمله مطالعات ساختگاه سد‌ها، شناسایی بی هنجاری‌های سرعت لرزه‌ای مرتبط با زون‌های اشباع از آب، معرفی تجمعات مواد معدنی، شناسایی منبع ماگمایی آتشفشان‌ها و …) پرداخته شد.
همچنین کارآیی روش مطالعات لرزه شناسی در ایران با ارائه نمونه‌هایی از جمله شناسایی لایه‌ها و تغییرات سرعت لرزه‌ای در رسوبات زیر شهر تهران، شناسایی منبع ماگمایی آتشفشان دماوند، ترسیم محدوده گسل مدفون ناحیه ریگان و نهایتا شناسایی تغییر شکل لایه مخزنی آسماری در محدوده میادین دهدشت، از سوی سخنرانان این نشست تخصصی ارائه شد.
دراین نشست نیز پیشنهادات پژوهشگاه صنعت نفت در اجرای این نوع مطالعات برای رفع معضلات تصویرسازی زیر سطحی میادین هیدروکربنی در مناطقی که داده‌هایِ متداول لرزه‌ای قادر به انجام آن نیستند از جمله میادین محدوده لرستان و میادین دارای پوشش رخنمون سازند تبخیری گچساران در محدوده عملیاتی مناطق نفتخیز جنوب و شرکت نفت مناطق مرکزی ایران، مورد بحث و تبادل نظر قرار گرفت.
همچنین در این جلسه تخصصی به امکان بهره‌برداری روش لرزه‌شناسی در مطالعات با تکرار زمانی (چهار بعدی) در شناسایی واحدهای هیدرولیکی و عملکرد مخازن هیدروکربنی طی فرآیند تزریق و یا تولید اشاره شد و استفاده از نتایج این نوع مطالعات (مدل سرعت لرزه ای) در بهبود پردازش لرزه‌ای که منجر به تصویرسازی زیر سطحی می‌شود مورد تبیین قرار گرفت.
گفتنی است در بیستمین نشست دانشی، متخصصینی از شرکت‌های مدیریت اکتشافِ شرکت ملی نفت ایران، نفت خزر، مناطق نفتخیز جنوب، نفت مناطق مرکزی ایران، مهندسی و توسعه نفت و پژوهشگاه صنعت نفت حضور داشتند.
خاطر نشان می‌شود این جلسه تخصصی با ارائه دکتر ناصر کشاورز، معاون پژوهشکده علوم زمین و دکتر تقی شیرزاد استاد مدعو آکادمی علوم لهستان انجام گرفت و در پایان با پرسش و پاسخ حاضرین نیز خاتمه یافت.
